..

..
..

17 Aralık 2018 Pazartesi

TORYUM ERGİMİŞ TUZ REAKTÖRLERİNDEN (ETR) PAHALI FİSYON ÜRÜNLERİNİN ELDE EDİLMESİ



Toryum Ergimiş Tuz Reaktörleri homojen reaktörlerdir. Yakıtı sıvı halinde çelik kazanın içindedir. Reaktör sıvı halde çalıştığı için sıvının içinde üretilen fisyon ürünleri ince bir boru ile dışarı alınıp istenilen fisyon ürünü (örneğin Yterbium, Neobium, Neodiniyum, Sezyum vs) istenildiği kadar kimyasal olarak ayrılarak elde edilir. Misal olarak, bunlardan Yterbium akümülatör sanayiinde çok kullanılır. Reaktör heterojen bir reaktör olsa idi, bunu yapmak imkansız olurdu. Neodinium, polimer kimyasında kullanılır. Madde içinde meydana gelen düz bağlara çapraz bağların katılması neodinium yardımı ile olur. Sezyumla çok değerli gama kaynakları yapılır. Toryum-232’ye giren bir nötron U-233’ü meydana getirir. Az miktarda ve az zenginleştirilmiş uranyumun fisyonu ile U-233’ün fisyonu sisteme gerekli olan enerjiyi temin ederler. Sistemde biriken az miktardaki Plutonyum-239 daha meydana gelmeden Np-239 halinde iken Solvent-Extraction Metodu ile sistemden çekilir. ETR reaktörlerinde bu işlem çok kolay bir şekilde gerçekleştirilir. Organik Solvent olarak TriBütülFosfat (TBP) kullanılır. Plutonyum -5 değerindeki oksidasyon seviyesinde arıtma çok başarılı bir şekilde değerli kimyacı arkadaşım Dr. Ali Yalçın tarafından uygulandı. Japon İşhimori tekniğini incelikleriyle uyguladı. Yıllar önce heterojen reaktörlerde uyguladığımız bu teknik aynı şekilde ETR reaktörlerinde kullanılabilir. Nötron kaynağı yapımında çok etkilidir.
Doç.Dr.Çetin ERTEK
08.12.2018

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder