1) Yiterbium,
Neobium gibi nadir toprak elementidir. Ayrıca fisyon ürünlerinden biridir.
Polimerlere katıldığında, polimerde çapraz bağların meydana gelmesine sebep
olur, malzeme son derecede kuvvetlenir. Yiterbium atom reaktörlerinde fisyon
olayından da meydana gelir. Eskişehir, Sivrihisar’da 17 nadir toprak elementi
vardır. Toprak çok değerlidir. Yiterbium bu elementlerden biridir.
2) Yiterbium,
otomotiv sanayiinde, elektrikle çalışan arabaların akülerinde çok kritik bir
rol oynar. Akülerin ömrünü kısaltan istenmeyen malzemelerin otomatik arıtılmasını
sağlar. Bu bilgiyi, Piri Reis Üniversitesi’nin organize ettiği “2017 İleri
Teknolojiler 5. Çalıştayı” nda, DMA Yönetim Kurulu Başkanı Önder Yol’un “Ulusal
Elektrikli Araç Üretimi” sunumundan öğrendim. Davetli panelinde “Türkiye’mizi
Elektrik Enerjisine Doyuracak Dört Kestirme Yol” adlı sunumum okuyucu tarafından
izlenebilir.
3) Yiterbium’un
üçüncü kullanıldığı yer çok ilginçtir. “Zaman Kristali”! Dünyada şimdiye kadar
iki değişik zaman kristali inşa edildi. İki birbirinden bağımsız araştırma
grubu, birisi University of Maryland’de, diğeri Harvard Üniversitesi’nde iki
değişik zaman kristali inşaa edildi. Prof. Yao, “birbirinden çok farklı iki
sistemde aynı olayı görmek son derecede şaşırtıcı” dedi. University of
Maryland’de Ocak 2017’de, elektron spinleri karıştırılmış on tane Yiterbium
iyonundan yapıldı. Durumu Fiona MacDonald şu şekilde rapor etti. “Zaman
kristalinde iyonlar denge durumunda değildi, bunu yapabilmek için iki lazer
kullanıldı. Bir lazer manyetik alan yarattı, diğer lazer atomların spinlerini
değiştirdi. Atomların spinlerinin değiştirildiği bu zaman kristalinde sistem
sadece lazer pulslarının yarı hızında spin değiştirmesi yaptı.” Harvard zaman
kristalinde, elmasın içine azot atomları o kadar çok kondu ki kristal siyah
oldu. Bu azot atomlarının spini yön değiştiriyordu, tıpkı Maryland
Üniversitesi’ndeki Yiterbium iyonları gibi. Sonuçlar hakemlerden geçti, Nature
dergisinde yayınlandı. Bu kristallerden çok yapıp kullanılmaya başlanacak.
Bunların en yaygın kullanılışı, bilgisayarda kuantumla hesap yapmaktır.
Doç.Dr.Çetin
ERTEK
23.12.2017
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder