Yeni
gravite teorisi, galaksiler içindeki yıldızların acaip hareketlerini izah
edecek gibi görünmektedir. (İçinden çıkan gravite: Emergent gravity) Amsterdam
Üniversitesi profesörlerinden Erik Verlinde, 2010 yılında, dünyayı şaşırtan
yeni gravite teorisiyle ortaya çıktı. İnsanları temelden sarsan, tamamiyle yeni
bir gravitasyon teorisi. Tıpkı mikroskopik parçacıkların sıcaklık arttıkça
hareketlerindeki yenilik gibi, gravite de bu hareketin içinden çıkan bir
büyüklüktür. Gravite, temel birçok verilerin değişiminden doğar ve uzay-zaman
yapısında depolanır. Verlinde, şimdi galaksilerdeki yıldızların acaip
hareketlerini, işin içine, karanlık madde bilmecesini sokmadan izah
edebilmektedir. (Verlinde’ye göre karanlık madde yok mudur?)
Galaksilerin
dış taraflarını göz önüne alalım. Samanyolunun dış tarafında, merkezden daha
hızlı bir dönüş hareketi bulunmuştur. Bunu fizikçiler, gravitasyonel kuvvete
ilave olarak bir karanlık madde olduğunu ileri sürerek izah etmeye
çalışıyorlardı. Verlinde böyle bir ihtiyaca gerek olmadığını ileri sürüyor ve
teorisi ile şimdiye kadar izah edilemeyen yıldız ve galaksi hareketlerini
öngörebiliyor.
Prof.Dr.
Erik Verlinde şöyle ilave ediyor:
Maddenin
içinden çıkan bir olay olarak graviteye bakışı değerlendirdik. Bu durumda
Einstein denklemlerinin, kuantum takılma (entanglement) termo-dinamiğinden elde
edilmesi gerekir. Kainatın oluşumundaki bakışımızın değişmesi gerekir.
Kozmolojik evrim denklemlerinin emergent gravity ile elde edilebilmesi
lazımdır. Bunun için, kainatın toplam entropisinin nasıl değiştiğini, kuantum
entanglement’i ile izah edebilmemiz gereklidir. Bu hala çözülmemiş bir konudur.
Kainatın genişlediği bununla nasıl açıklanır? Bu emergent kozmolojik senaryoda
genişlemenin bir rolü var mıdır? Bir karara varmak için vakit çok erkendir.
Prof.Dr.
Tolga Yarman’ın son çalışmaları çok başarılı olmuştur. Annals of Physics
mecmuasında iki ayrı makalesi ile Einstein’ın izah edemediği önemli bulguları
izah edebilmiştir. Verlinde’nin yeni buluşları ile Tolga Yarman’ın buluşları
daha henüz karşılaştırılmamıştır. Değerli arkadaşım Tolga Yarman’la ve Prof.Dr.
Saleh Sultansoy ile temas halindeyim. Sonuçları sizlere aktarmaya çalışacağım.
Sultansoy, dünyanın en hızlı elektron projesi için CERN’de çalışmaktadır.
13.05.2017
Doç.Dr.Çetin ERTEK
November
8, 2016 in Physics / General Physics, Wikipedia
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder