Sivrihisar’da
380.000 ton Toryum ve ender toprak elementleri bizleri bekliyor. Türkiye’nin
yalnızlığa itildiği bu günlerde bağımsız olarak bu Toryum’dan elektrik üretmek
en öncelikli programımız olmalı.
Amerika’da 10 bin
civarında uzman teknik elemanımız var. Kanada’da elemanımız CANDU reaktöründe
Toryum aktiviteleri yapmakta. Kendisi ile derhal bir iletişim kurmalıyız. Diğer
ülkelerde de reaktörler konusunda uzmanlarımız çalışıyor. Yurt içinde değerli
uzmanlarımız var. TÜBİTAK ve FİGES’in kendi aralarında imzaladıkları protokol
genişletilmeli, daha bir çok kuruluşla birlikte Çekmece Nükleer Araştırma ve
Eğitim Merkezini de kapsamalıdır. Teknik Üniversitelerin, Enerji Enstitüsü ve
benzer diğer enstitüler taşın altına ellerini koymalıdırlar. Ender topraklar
için ihaleler derhal açılmalıdır. Ender toprak elementleri elde edilirken,
kenarda biriken Toryum, paralel olarak Çekmece’de yakıt elemanı üretilmek üzere
derhal işletilmelidir. Türkiye’mize yılda 75 milyar dolar gelir getirecek bu
kaynak derhal harekete geçirilmelidir. Bunun yanında ender toprak elementler
ihaleyi kazanacak olan firmaya müthiş kar getirecektir. FİGES gemiler inşa eden
dünya çapında iftihar ettiğimiz yüksek seviyede bir (simülasyon) benzetişim
firmamızdır. FİGES ve Çekmece diğer kıymetli kuruluşlarımızla birlikte, geniş
bir çalışma programı dahilinde, elektrik enerjisine dönük çalışmalara yoğun bir
gayretle zaten başlamış durumdadır.
Malzemelerin
nötronlara karşı gösterdikleri girişim ihtimalleri, nötron tesir kesiti
olarak tarif edilir. Bunların yani her nötron enerjisinde her malzemenin tesir
kesitini bildiren kütüphaneler vardır. Bunlara kütüphane denir. Bildiğimiz
kütüphane ile ilgisi yoktur. Bunlar reaktör yapı malzemelerine ait verilerdir.
Bir tanesinin adı ENDF/IV kütüphanesi. Bunlar hesap yapacak ekiplerin
kullandığı daha önce ölçülmüş verilerdir. Reaktör hesabında ANISN transport
teori kodu bunu kullanır.
Difüzyon Teorisi
hesapları, transport teorisi hesapları, Monte Karlo hesapları bu verilerle
yapılır. Büyük bilgisayar kodlarıdır. Bunların yanlışsız icrası sonucu reaktör
hesapları yapılır.
Bu hesaplar
yapılır, inşa edilen proto-tip deneysel sistemlerde yapılan deneylerle
karşılaştırılır. Hesabın doğruluğunu başka nasıl anlayabilir siniz? Deneyin
doğruluğunu da hesapla kontrol edersiniz. Monte-Karlo hesaplarının doğruluğu da
mesela transport teori hesapları ile bağımsız olarak karşılaştırılır.
Simülasyon çalışmaları bilgisayarlarla probleme çok yardım eder. Radyasyon
altında reaktörlerin zamanla yorgunluğu, aşınması, atomların yer değiştirmesi,
boyut değiştirmesi, DPA (displacement per atom) kontrol altındadır. Bilgimizin
az olduğu noktalarda, “benchmark” kontrollü düzenekler kullanılır. En ileri
5-10 ülke, en iyisini bulmak için yarışırlar.
Bu korkunç,
sayısız bilgisayar iletişim devrinde bu konuda 400 sanal-ağ enstitüsü
kurulabilir. Her biri 200-250 çalışma grubundan meydana gelebilir. Nükleer
enerjiye giriş çok yönlü ve çok detaylı bir iştir. Malzeme hakimiyeti şarttır.
Reaktörde paslanmaz çelik kısmında çeliğin % 0.06 karbon ihtiva edip etmediğini
nasıl kontrol edersiniz? Pozitronium atomu inşa edersiniz. Bunu araştırma
reaktöründe yaparsınız. Bu atomun çekirdeği yoktur. Pozitron-elektronla peş
peşe aynı dairede döner durur. Bu atomun yarı ömrü 10-22 saniyedir.
Bunu elde edip çelikle karşılaştırırsanız, yarı ömürdeki azalma çelikteki
karbon miktarının bir ölçüsünü verir. Reaktörler yüksek teknoloji ürünüdürler.
Reaktör kontrol merkezindeki bütün parçalar, ölçü aletleri birinci, ikinci,
üçüncü değil yıldız kalitedir. Satın alma şartnamelerinde kaydedilmiştir.
Becerebiliyorsan kendin üretirsin. (Dışarıdan alışın onda biri daha az parayla)
İspanya’da 570
teknoloji firması, sağlık sektöründe marka olabilmek için, yenilik geliştirmek
için birleşmiş. (Ünal Azaklıoğulları’nın 26 Nisan 2017’de Maltepe
Üniversitesi’nde verdiği konferanstan) İhtiyaçların, önceliklerin tespiti sanal
enstitülerle akıllı sistemleri inşa etmek. Ortak akıl potansiyelinin
geliştirilmesi Türkiye bir yandan, 17 adet ender toprak elementlerini arıtıp
elde ederken, Toryum arıtıp yakıt elemanı haline getirirken, diğer yandan
yukarıdaki işleri de yürütecek, kendi elektriğini kendi üretecek.
Doç.Dr.Çetin
ERTEK
01.07.2017
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder