..

..
..

9 Mart 2020 Pazartesi

HOLLANDA’DAKİ ERGİMİŞ TUZ YAKIT TESİSİ TAMAMLANDI. BY DAVID SZONDY, NRG, HOLLANDA



(newatlas.com’dan Doç.Dr.Çetin ERTEK tarafından tercüme edilmiştir.)
Hollanda Nükleer Araştırma Danışma Grubu (NRG) Petten’deki yüksek akı reaktöründe ergimiş tuz yakıtlarını incelemiştir. Petten Araştırma Merkezi Amsterdam’ın 60 km kuzeyinde büyük ve saygın nükleer araştırma merkezidir. Ergimiş tuzla yapılan araştırmalar Amerika’da DRNL laboratuvarlarında 1950’lerde, 1960’larda başlamıştır. Hafif sulu reaktörlerde MSR’lerde aynı fisyon kaynağını kullanırlar, fakat mühendislik dizaynları farklıdır. Hafif sulu reaktörlerde, nükleer yakıt zenginleştirilmiş uranyum veya plutonyum çubuklardan yapılmıştır. Bunlar moderatör ve soğutucu olarak kullanılan su içine yerleştirilirler. Çubukları zirkonyum alaşımları tarafından kaplıdır. Bir nötron uranyum veya plutonyum içine girer, fisyon yapar enerji ortaya çıkar, fazladan 2 veya 3 nötron da ayrıca çıkarak zincir reaksiyonunu meydana getirir. Su moderatör ödevini görür, atomların daha fazla fisyon yapmasını sağlar. 60 seneden beri kullanılan bu sistem, halktaki intibaya karşıt kilowatt başına en emniyetli rekora sahiptir. Bu tip reaktörlerin dezavantajı suyu çok yüksek basınç ve sıcaklıkta kullanmasıdır. Su yerine tuz kullanılması halinde avantajlar artar. Artık çubuklar yoktur, yakıt tuzla karışmıştır. Sıvı halinde dolaşır, yüksek sıcaklığa rağmen artık basınç altında değildir. Çeşitli ergimiş tuz reaktör cinsi vardır, karışım çok farklı olabilir. Uranyum yanında toryum kullanılabilir, radyo-aktif atıklar yakıt olarak kullanılabilir. Hafif su reaktörlerinin kullanılmış yakıt elemanlarındaki radyo-aktiviteyi düşük seviyelere çekebilir.
Ergimiş tuz reaktörünün kapatılmasına gerek yoktur. Kullanılmış yakıt kimyasal bir düzenekle sistemden alınır, yeni yakıt içine pompalanır. Düşük basınçlarda sistem çalışabilir. Buhar meydana getirmez, su buharı üretmez, dolayısıyla hidrojen gaz patlaması olmaz, bundan dolayı çok ağır ve hantal basınç kazanına ihtiyaç yoktur. MSR molten salt reaktörleri yüksek sıcaklıkta çalıştıkları için verimleri daha yüksektir ve hacimleri küçüktür.
Ergimiş tuz sıcaklıkla genleşir. Bundan dolayı kendi kendini kapatma özelliğine sahiptir. (negatif sıcaklık katsayısına sahiptir.) Bu tip reaktörlerde korozyona ve radyasyon tahribine dikkat edilmesi gerekir. Sistem istenmeyen yüksek sıcaklıklara çıktığında alttaki tıpa kendiliğinden eriyerek yakıtı otomatik olarak depoya gönderir.
Ralph Hania, NRG laboratuvarlarında, bu tip reaktörlerin düşük sıcaklıklarda nasıl davrandığını incelemek üzere hazırlıklarını yapmaktadır. Ergimiş tuzun arıtılması gibi çalışmalar devam etmektedir. Ergimiş tuzun radyo-aktivite ile bütün etkileşiminin iyi bilinmesi gerekir.
KAYNAK: NRG
07.03.2020

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder