..

..
..

13 Aralık 2018 Perşembe

NÜKLEER FİZİK PROBLEMLERİ NASIL ÇÖZÜYOR?



Acele patronunuz geldi ve size dedi ki “20 firmadan gelen 20 adet çinko kaplanmış direk örnekleri var.” Çinko hangi firmanın imalatında daha kalın olarak kaplanmıştır? Bunu bana acele bulun. Siz derhal İsveçli Seigbahn’ın alfa-beta-gama spektrometri kalın kitabının 247nci sayfasını açarsınız, Z1 (demir), Z2 çinko kalınlığını gösteren formülü bulursunuz. Kimya bölümüne gider 4 gr Tulyum alırsınız, bunu Çekmece’de ışınlarsınız (10-15 dakika), elinizde beta nokta kaynağı hazırdır. 20 cm boyunda, tabanı 5x5 cm kare kereste parçasının ortasına matkapla 2 mm çapında boylu boyunca delik delersiniz, kaynağı deliğin bir ucuna yerleştirirsiniz, çıkan beta parçacıkları 45o derece ile kaplamalara çarpar, çarpanlar gene 45o derece ile Geiger-Müller cihazında ölçülür. Kaplama kalınlıklarına göre firmaları yazar, raporunuzu bitirirsiniz. (Bu arada Seigbahn’ın bu kitabındaki hemen hemen her formül, düşünürseniz size bir alet hediye eder.) Patrona sonuçları sunarsınız. Sizin firmadaki pozisyonunuzu 3 derece arttırır.
Patron gelir size der ki “şu topraktaki veya beton bloktaki nem (su) miktarını ve bunun yoğunluğunu bul” Çok zayıf bir Sezyum-137 gama kaynağını (0.1 mikro küri) Çekmece Reaktörü’nde elde edersin, bunun etrafını kurşunla zırhlarsın, toprağa dik ışınlarını yollarsın. O toprakla çarpışır, 20 cm uzaklığında gene zırhlanmış gama ışınlarını sayan dedektörü toprağa dik yerleştirirsin. Dedektörü kaynağa adım adım yaklaştırırsan aldığın değerler, toprağa su vermediğin deneysel noktalarla su verdiğin noktaları karşılaştırırsan, aletin su miktarına göre kalibre edilmiş olur. Aleti bir robota yerleştirirsen 1 dönüm arazideki toprakta su miktarını, nemini ve yoğunluğunu kısa zamanda toprağa değmeden ölçebilirsin.
Patron gelir der ki “şu göldeki suyun (yüzeyden 40 cm derine kadar) içinde bulunan erimiş oksijen miktarını gr/litre cinsinden bul” Eline bir cam boru alırsın, ortasına altın tel yerleştirirsin, dışına da gümüş tel yerleştirirsin, borunun altına sadece oksijen geçiren “polietilen oksijen filtreyi” yerleştirirsin, aletin iki ucunu bir mikro voltmetreye bağlarsın. 0 cm yüzey, 5 cm derinlik, 10 cm derinlik vs. Oksijen profilini çıkarırsın, patron çevreci olduğun için derecesini çok daha fazla yükseltir. Terfi ettirir.
Patron gelir “bu büyük arazide toprak kayması var mı? Varsa yılda ne miktar toprak hangi yönde erozyona uğruyor? Bana sonuçları 2 ay sonra getir” derse, topraktan karot örneklerini alırsın, parıltılı dedektörle topraktaki Sezyum-137 profillerini çıkartırsın, formülleri tatbik edersin, bu alan yılda hektar başına mesela 65 ton kuzeybatı yönüne kaymaktadır sonucuna varırsın. Dikine hendek kazarsın, duvar çekersin, bitki veya ağaç dikersin, toprak kaymasına engel olursun. Metod sedimentasyon tesbiti için de aynen kullanılır.
Doç.Dr.Çetin ERTEK
08.12.2018

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder