İSTANBUL NÜKLEER SANTRALLER ZİRVESİ,
30-31 Mayıs 2014
Türk akademisyenlerinin önderliğinde
ilki gerçekleşen bu Uluslararası Zirve, Dünya'nın dört bir yanında gelmiş
davetli konuşmacılar, nükleer santrallere yatırım yapmak isteyen uluslararası
firmalar ve bu uluslararası firmalar ile çalışmak isteyen yerel firmaları, kamu
ve yerel yönetim kuruluşlarının yetkilileri ile bir araya getirmiştir.
Hacettepe Üniversitesi organizatörlüğünde yapılan bu zirve
nükleer enerji ile ilgili tüm kurumları bir araya getiren ilk zirve olup, 30
Mayıs 2014’te Prof. Dr. Şule Ergün açılış konuşmasında hiç beklemedikleri kadar
ilgi gördüklerini belirtti.
Zirvenin ilk gününde 2. konuşmacı olarak Prof.Dr. Harold
Dods; nükleer enerjinin güvenli, nispeten ucuz bir enerji olup nükleer insan
kayıpların diğer enerji üretimlerine göre düşük olduğunu slaytlarla destekledi.
3. konuşmacı olarak Devlet Bakanı Yardımcısı Sn. Hasan
Mercan ”bu zirveyi ilk olmasının onu mutlu etmediğini çok önce bu zirvelerin
başlamış olmalıydı” dedi. Enerjide nükleerin payının %15 dünya ortalamasını
gerçekleştireceklerini belirtti.
4.konuşmacı Akkuyu CEO’su Fuad Akkum, Mersin Akkuyu’da
yapılacak santralin yap- sahip ol - işlet yöntemiyle Novovoronej Nükleer Güç
Santralinde uygulanan AES-2006 projesini gerçekleştireceklerini belirtti.
Yapılan santralin 3.nesil olup güvenlik ve üretim kapasitesi açısından
güncellenmiş olup Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nca onaylandığını ve projenin
4 aşamada uygulanacağını belirtti. Bu aşamaların;
1.Hazırlık 2010-2015,
2.İnşaat 2010-2023,
3.İşletme2020-2083,
4.İşletmeden çıkarma 2083 olduğu belirtildi.
Proje maliyeti 20 Milyar USD olduğu ve santral her biri
1200MW’lık 4 üniteden oluştuğu ifade edildi. Bu değerler tek başına Türkiye’nin
güç ihtiyacının %7sini karşılayacağı, %49 yabancı yatırımcıya açık olup ana
ekipmanlar hariç diğer malzemeler Türk şirketlerince temin edilebileceği
belirtildi.
Rosatom adına Fuad Akhundov uranyumun çıkarılması,
hazırlanması ve yakıt olarak reaktörde kullanılması, bilhare çıkan atığın
uzaklaştırılmasına kadar bütün kademeleri gerçekleştirdiklerini reaktörde
sağladıkları teknolojik üstünlüklerini izah etti. Toryum ile ilgili bir
planları olmadıklarını belirtti.
Green Peace’den Vladimir Chugrov; Rosatum yetkilisinin
yolsuzluğa karıştığını nezarette olduğunu ve oluşan kazaların açıklanmadığını
belirtti.
Japon Prof. Dr. Akira Omoto nükleer kazada 2 kişinin
tahliyede öldüğünü belirterek bütün santrallerini rehabilite ettiklerini
açıkladı. Kapalı santrallerden 2 santrali bu şekilde devreye aldıklarını ifade
etti.
Fransız Dr. Gerard Cognat ülkelerindeki santrallerin
güvenlik sorunlarına temas etti.
Bulgar Desislava Kirilova ülkeşindeki nükleer ömrü dolmuş 4
üniteyi kapatarak, 5-6 üniteleri işletmeye aldıklarını belirtti.
Bunun dışında gerek Türk, gerekse yabancı konuşmacılar
Nükleer santral güvenliği ve bunların denetimi, yer seçimi, dizaynı, santralin proje kontrolü, halkla ilişkiler
süreci ve nükleer eğitimi üzerinde durdular. Türkiye’nin bu konulardaki
hazırlığı sorgulandı.
Zirvenin 2. Günü olan 31
Mayıs 2014’te ilk konuşmacı olarak Prof.Peter Storey,Nükleer reaktörler için
yetkin bina mevzuatı başlıklı sunumunda; “IAEA’nın Safety Reports Series No:79”
kitabından yararlanılabileceğini, bina kullanımı ve yapımı hakkında eğitimin ve
gelişmenin gerekliliğini, bilgi ağının içerisinde yer almanın zorunluluğunu
ifade etti.
2.konuşmacı olarak Keith Parker, “Nükleer
Güç Yetkisi konusunda U.K.’de ne yapılıyor” konulu sunumunda NIA ve UK Nuclear
Industry hakkında bilgi verdi. Nükleer endüstrisi’nde kaynak zincirindeki
anahtar parametrelerin nükleer güvenlik kültürünün geliştirilmesi ve
uygulanmasından başlayarak güvenlikteki kalitenin önemini hatırlattı. U.K.
Nuclear Industry’nin Dünya’daki Nükleer konusunda işbirliklerini ve herbir
işbirlikçinin görevin tanımladı.Atık yönetiminin önemini vurguladı.
Prof.Dr.Üner ÇOLAK’ın Başkanlık ettiği
“Nükleer Santrallerde Konum” başlıklı bölümde konuşmacı olarak Akkuyu
Projesi’nde görev alan Oleg TİTOV ve
Valeriy LOBOVİCH Türkiye’deki Akkuyu Projesi’ni anlatarak, projeyle ilgili
şimdiye dek yapılanları ve gelecekte yapılacakları anlattı.
TETAŞ’ın genel müdürü Münib KARAKILIÇ’ın
konuşmasında TETAŞ’ın görev ve sorumluluklarını anlattı.
TSE’de elektrik elektronik mühendisi Gürsel
ERATAK ise örnek güç santralleri konusunda, standart ve standardizasyon,
standizasyon paydaşları hakkında bilgi verdi. Ayrıca ISO,IEC, ITU, CEN,
CENELEC, ETSI ve IAEA ‘nin nükleer ile ilgili kısımlarının standardlarını anlattı.
Proje Gözetim Mühendislik şirketinden
Arzu YAĞCI ise PGM’yi tanıttı.
T.C. Mevlana Kalkınma Ajansı’ndan
(MEVKA) Mücahit Yasir KINALI MEVKA’nın görev, vizyon ve misyonundan bahsetti.